Nghề thuốc Nam ở Phường Thống Nhất, thành phố Hòa Bình

Nghề bốc thuốc chữa bệnh từ lâu đã gắn bó với cuộc sống mưu sinh của gia đình ông Dương Đức Sinh ở tổ 9 phường Thống Nhất, Thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. Qua những bài thuốc bí truyền của dân tộc mình, người Dao đã tích lũy kinh nghiệm để bốc thuốc, chữa bệnh cho nhiều bệnh nhân khắp vùng gần xa. Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, người Dao nơi đây đã xóa dần cuộc sống du canh, du cư để ổn định và phát triển kinh tế. Đồng thời phát huy tốt nghề truyền thống của cha ông là làm thuốc chữa bệnh. Họ làm thuốc chữa bệnh với mục đích chữa cho mọi người. Điều không thể phủ nhận là người Dao Quần Chẹt phường Thống Nhất, nhiều người có được khả năng này là nhờ vào sự kế thừa tri thức cổ truyền của dân tộc, cũng như kế thừa kinh nghiệm gia truyền của chính dòng tộc, gia đình. Nghề thuốc muốn duy trì và phát triển được thì không chỉ dừng lại ở việc sử dụng dược liệu để bốc thuốc, mà còn bắt đầu từ công việc tìm kiếm cây thuốc, chế biến, bắt bệnh và bốc thuốc.

Việc tìm được cây thuốc sẽ quyết định được một phần thành công của mỗi lương y, lương y nào có khả năng tìm kiếm được nguồn dược liệu tốt thì người đó sẽ có điều kiện chữa bệnh tốt hơn. Khi tiến hành sơ chế thì các lương y lại phải cẩn thận ở từng khâu, từng giai đoạn. Dược liệu sau khi được thu hái về sẽ được băm chặt thành những kích cỡ khác nhau sao cho phù hợp với mục đích sử dụng. Sau đó, dược liệu sẽ được rửa sạch và phơi khô nhưng vẫn hoàn toàn đảm bảo được công dụng. Sau công đoạn này, thuốc sẽ được lưu giữ đóng gói một cách cẩn thận. việc chữa bệnh phải lấy cái tâm làm gốc. Chính từ cách ứng xử như vậy mà các thầy thuốc ở đây đã thực sự trở thành những người được kính trọng không chỉ bởi kinh nghiệm trong việc chữa bệnh, mà còn ở hành động mang tính cộng đồng sâu sắc.

Các lương y người dân tộc Dao Quần Chẹt ngoài việc vừa bán thuốc tại nhà, còn cung cấp dược liệu cho các nhà thuốc Đông y và trực tiếp chẩn đoán, điều trị bệnh cho nhiều người. Từ đó, nghề thuốc dần dần đã trở thành một kế sinh nhai. Cuộc sống của người Dao Thống Nhất cũng trở lên ổn định và khấm khá hơn. Ngoài việc thu hái thuốc tự nhiên một số hộ gia đình còn chủ động xây dựng vườn thuốc và trồng thuốc để có nguồn dược liệu phục vụ cho việc duy trì và phát triển nghề. Qua đó, các lương y đã ngày càng trở thành những thầy thuốc tin cậy của nhiều người bệnh xa gần. Với những bài thuốc đơn giản, hiệu quả mang nét đặc trưng của dân tộc, người Dao phường Thống Nhất đã góp phần trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng./.